In het kort

Het is fysiologisch gezien geen noodzaak om 5-6 keer per dag te eten. Meerdere maaltijden per dag verhoogt je stofwisseling niet, dat is definitief een fabel. Het één is niet beter dan het ander, kies voor een frequentie die werkt voor jou en waarmee je het op de lange termijn volhoudt. Let op een vorm van regelmaat in je voedingspatroon en maak je voor de rest niet druk.

De jaren dat ik op de middelbare school of tijdens mijn bijbaantjes, altijd smoezen verzon om tussendoor even te kunnen eten, kan ik mij nog goed heugen. Het was per slot van rekening alweer 2,5 uur geleden dat ik een maaltijd had geconsumeerd en dat mocht geen minuut langer duren. Dat zou namelijk volledig ten koste gaan van mijn stofwisseling en daarmee vetverbranding tot een halt roepen. Is dit een feit of een fabel?

Wat zeggen de feiten?

Er wordt gedacht dat je lichaam in stadium van uithongering terecht komt als je niet elke 2,5 á 3 uur eet. Om dit tegen te gaan zou je lichaam haar rustmetabolisme verlagen. Fysiologisch gezien blijkt uit diverse onderzoeken echter dat er geen voordelen zijn met betrekking tot vetverbranding tussen frequente eetmomenten (zes per dag) en minder frequente eetmomenten (drie per dag) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.

Mensen die nog steeds in de fabel geloven dat het fysiologisch gezien noodzakelijk is om 5, 6 of meer maaltijden per dag te consumeren trachten dit te onderbouwen door te beginnen over de Thermic Effect of Food, afgekort als TEF. TEF is een toename van de energie-uitgaven bovenop de ruststofwisseling als gevolg van de verwerking van voedsel voor onder andere bewaring en gebruik. Gemiddeld ligt dit op 10%. Eiwitten hebben een hogere TEF dan koolhydraten en vetten.

In eerste instantie, zonder er echt bij stil te staan, klinkt het verhaal over de TEF van voeding en het aantal maaltijden best aannemelijk. Via een simpele rekensom kom je er echter al snel achter dat dit niet het geval is. Laten we voor het gemak zo’n rekensom maken met twee willekeurige dagelijkse calorie-innames.

Stel dat je op een dag 2400 calorieën consumeert waarbij er een TEF is van 10%. Je verdeelt de 2400 calorieën vervolgens over 6 maaltijden: Maaltijd 1: 400 x .10 = 40, Maaltijd 2: 400 x .10 = 40, Maaltijd 3: 400 x .10 = 40, Maaltijd 4: 400 x .10 = 40, Maaltijd 5: 400 x .10 = 40 en Maaltijd 6: 400 x .10 = 40. Bij elkaar is dit een TEF van 240 calorieën.

Laten we nu hetzelfde scenario nemen waarin we de 2400 calorieën over 3 in plaats van 6 maaltijden verdelen. Dat komt er als volgt uit te zien: Maaltijd 1: 800 x .10 = 80, Maaltijd 2: 800 x .10 = 80 en Maaltijd 3: 800 x .10 = 80. Bij elkaar is dit dezelfde TEF van 240 calorieën. Zoals je ziet is er geen verschil in TEF tussen drie of zes maaltijden per dag.

TEF is altijd in verhouding tot de grootte van de maaltijd die je consumeert.

Conclusie

Frequente eetmomenten (5, 6 of meer per dag) kunnen een fantastisch resultaat genereren zolang je rekening houdt met de persoonlijke targets die jij voor die dag moet behalen. Het is fysiologisch gezien echter geen noodzaak om zo frequent te eten. Meerdere maaltijden per dag verhoogt je stofwisseling niet, dat is definitief een fabel. Wel is een vorm van regelmaat belangrijk10, 11.

En nu?

Of je je voeding verdeelt over 3 of 6 maaltijden, zou een persoonlijke voorkeur moeten zijn op psychologisch vlak. Als jij ervan houdt/je er fijn bij voelt om de hele dag te ‘grazen’, dan moet je dat doen en als jij ervan houdt/je er fijn bij voelt om minder frequent te eten, dan moet je dat ook zeker doen. Het één is niet beter dan het ander, kies voor een frequentie die werkt voor jou en waarmee je het op de lange termijn volhoudt! Let op een vorm van regelmaat in je voedingspatroon en maak je voor de rest niet druk.

  1. Taylor MA, Garrow JS. Compared with nibbling, neither gorging nor a morning fast affect short-term energy balance in obese patients in a chamber calorimeter. Int J Obes Relat Metab Disord. 2001 Apr;25(4):519-28.
  2. Verboeket-van de Venne WP, Westerterp KR. Influence of the feeding frequency on nutrient utilization in man: consequences for energy metabolism. Eur J Clin Nutr. 1991 Mar;45(3):161-9.
  3. Cameron JD, Cyr MJ, Doucet E. Increased meal frequency does not promote greater weight loss in subjects who were prescribed an 8-week equi-energetic energy-restricted diet. Br J Nutr. 2010 Apr;103(8):1098-101.
  4. Varady KA. Intermittent versus daily calorie restriction: which diet regimen is more effective for weight loss? Obes Rev. 2011 Mar 17.
  5. Bellisle F et. al. Meal frequency and energy balance. Br J Nutr. (1997) 77 (Suppl 1):S57-70
  6. Swindells YE, The metabolic response of young women to changes in the frequency of meals. Br J Nutr. 1968 Dec;22(4):667-80.
  7. Young CM, Frequency of feeding, weight reduction, and body composition. J Am Diet Assoc. 1971 Nov;59(5):466-72.
  8. Antoine JM, et al. Feeding frequency and nitrogen balance in weight-reducing obese women. Hum Nutr Clin Nutr. 1984 Jan;38(1):31-8.
  9. Verboeket-van de Venne WP, et al. Frequency of feeding, weight reduction and energy metabolism. Int J Obese Relat Metab Disord. 1993 Jan;17(1):31-6.
  10. Farshchi HR, et al. Beneficial metabolic effects of regular meal frequency on dietary thermogenesis, insulin sensitivity, and fasting lipid profiles in healthy obese women. Am J Clin Nutr. 2005 Jan;81(1):16-24.
  11. Farshchi HR, et al. Decreased thermic effect of food after an irregular compared with a regular meal pattern in healthy lean women. Int J Obes Relat Metab Disord. 2004 May;28(5):653-60.